Phòng mổ luôn phải tuân thủ và được giám sát chặt chẽ ở bệnh viện vì nó ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của con người.Vì thế phòng mổ cần tuân thủ theo nhiều tiêu chuẩn khác nhau như không khí, ánh sáng, nhiệt độ,… đặc biệt là tiêu chuẩn vi sinh trong không khí phòng mổ. Nó giúp cho việc kiểm tra đánh giá chất lượng không khí của các phòng/khoa của bệnh viện. Từ đó đảm bảo chất lượng trong các ca mổ. Hãy cùng đi vào chi tiết bài viết để giải đáp những vấn đề xoay quanh chủ đề tiêu chuẩn vi sinh trong không khí phòng mổ.
1. Thực trạng về vi sinh ở Việt Nam hiện nay
Thống kê mới nhất của ngành y tế cho thấy, trong số 7,5 triệu bệnh nhân nhập viện hàng năm tại VN thì có khoảng 600.000 trường hợp nhiễm khuẩn BV (chưa kể số nhân viên y tế bị phơi nhiễm). Theo Hội Kiểm soát nhiễm khuẩn BV, bệnh nhân khi bị nhiễm khuẩn BV thường kéo dài thời gian nằm viện từ 9 ngày đến 24 ngày và làm tăng chi phí điều trị trung bình từ 2 triệu đến hơn 32 triệu đồng.
Nghiên cứu của Hội Kiểm soát nhiễm khuẩn cho thấy, có 5 loại nhiễm khuẩn thường gặp: nhiễm khuẩn phổi, nhiễm khuẩn vết mổ, nhiễm khuẩn tiêu hoá, nhiễm khuẩn tiết niệu, nhiễm khuẩn máu.
Ở những bệnh nhân bị phẫu thuật, nguy cơ NKBV cao gấp 2,4 lần so với điều trị nội khoa. Nguy cơ này ở những bệnh nhân mổ cấp cứu cao hơn 1,4 lần so với người mổ chương trình. Một khi đã nhiễm khuẩn BV, người bệnh sẽ có nhiều biến chứng và có thể mắc thêm nhiều bệnh khác, phải dùng nhiều loại kháng sinh sẽ dẫn đến tăng sự kháng thuốc của vi khuẩn, tăng chi phí điều trị, trường hợp xấu hơn có thể dẫn đến tử vong.
Điều đáng nói, công tác chống nhiễm khuẩn BV ở VN có từ lâu, nhưng đến nay VN vẫn chưa có một tiêu chuẩn nào quy định về mức độ giới hạn ô nhiễm các vi sinh vật trong không khí phòng mổ, phòng hồi sức (phòng hậu phẫu, phòng hồi sức cấp cứu) tại các BV.
2. Tiêu chuẩn vi sinh không khí phòng mổ bao nhiêu là đạt chuẩn?
Hiện nay có khá nhiều tiêu chuẩn quy định về tiêu chuẩn vi sinh trong phòng mổ. Có thể tham khảo một vài tiêu chuẩn dưới đây:
-Theo Preobrane (Pháp), lượng vi khuẩn <1000 CFU/m3=> Không khí sạch
-Theo Ginokova (Nga), không khí sạch khi chỉ có 5 – 10 khúm mọc trên mặt thạch để trong 10 phút; vừa khi có 20 – 25 khúm; xấu khi có >25 khúm.
Ngoài ra, tiêu chuẩn này phụ thuộc vào quy định phòng mổ thường hay phòng mổ siêu sạch.
Phòng mổ thường
• Phòng đang mổ <180/m3 (bcpm-3)
• Phòng mổ trống <35/m3 (bcpm-3), (bacterria carrying particles per m3)
Phòng mổ siêu sạch
Khí lưu chuyển: 0.3 ms-1 (phòng kín), 0.2 (phòng hở)
Vi khuẩn ở vị trí cách 1 mét từ sàn nhà tại PM trống: < 1/m3 (bcpm-3)
Vi khuẩn ở vị trí ngang bàn mổ trong khi đang mổ: < 10/m3 (bcpm-3)
Hệ thống phòng mổ không hoàn toàn kín,vi khuẩn mỗi góc phòng < 20/m3 (bcpm-3 )
Xem thêm: Tiêu chuẩn thiết kế phòng mổ- Làm phòng sạch phải biết.
3. Các phương pháp kiểm tra vi sinh không khí
Đây là một trong những bước quan trọng đảm bảo không khí trong phòng mổ luôn đảm bảo tiêu chuẩn cho phép. Quá trình này cần được chú trọng và đặt lên hàng đầu.
3.1 Mục đích:
Được dùng để kiểm tra chất lượng không khí phòng mổ của các bệnh viện. Hoặc cũng có thể sử dụng để kiểm tra chất lượng không khí tại các bệnh phòng trong các chương trình kiểm soát nhiễm trùng tại bệnh viện
3.2 Các phương pháp kiểm tra vi sinh không khí
Để kiểm tra tiêu chuẩn vi sinh trong không khí phòng mổ đã đạt chuẩn hay chưa bạn có thể áp dụng một trong 3 phương pháp sau:
• Phương pháp lắng bụi của Koch
Đây là phương pháp được ứng dụng sử dụng nhiều nhất hiện nay, vừa đơn giản, dễ thực hiện đồng thời đưa ra kết quả vô cùng chính xác. Phương pháp lắng bụi của Koch dựa trên nguyên tắc để bụi lắng trên bề mặt các hộp thạch dinh dưỡng trong một thời gian nhất định.
Bước tiếp theo, ủ các hộp thạch trong điều kiện thích hợp. Đối với điều kiện khí thường: 370C hay khí thường CO2 nếu là thạch máu/24 giờ. Đọc kết quả đếm số lượng khúm vi khuẩn mọc để tính ra số lượng vi sinh trong thể thích không khí qua một công thức cho sẵn.
– Phương pháp hút bụi qua màng lọc bằng gelatin
Phương pháp thứ 2, bạn có thể thử phương pháp hút bụi qua màng lọc bằng gelatin. Màng lọc thường sử dụng của hãng Sartorius, sau đó đặt màng lọc này lên mặt môi trường
Tương tự như phương pháp lắng bụi Koch, tiếp tục ủ trong điều kiện thích hợp (370C/khí trường thường hay khí trường CO2 nếu là thạch máu/24 giờ). Sau đó đọc kết quả đếm số lượng khúm vi khuẩn mọc để tính ra số lượng vi sinh trong thể thích không khí được hút qua màng lọc.
– Phương pháp hút bụi trực tiếp lên mặt hộp thạch môi trường dinh dưỡng đặt trong máy hút
Thông thường sẽ dùng máy MAS100 của Merck, hộp thạch sau đó được lấy ra khỏi máy và ủ trong điều kiện thích hợp (370C/ khí trường thường hay khí trường CO2 nếu là thạch máu/ 24 giờ).
Đọc kết quả đếm số lượng khúm vi khuẩn mọc để tính ra số lượng vi sinh trong thể thích không khí được hút qua máy.
