Lập kế hoạch và thiết kế một phòng sạch luôn là một quá trình phức tạp, nó phải đáp ứng nhu cầu của công việc sản xuất cũng như đáp ứng được điều kiện kinh tế của chủ đầu tư. Vì vậy công việc thiết kế sẽ xác định xem dự án đó có khả thi hay không. Để lập được một bản thiết kế phòng sạch tốt, bạn sẽ không thể thiếu 8 điều chuẩn bị giới thiệu sau đây.
Nếu đang đọc bài viết này, chắc hẳn bạn đã biết phòng sạch là gì? Cùng đi đến ngay với 8 điều mà bạn phải biết khi thiết kế phòng sạch ngay sau đây.
1. Phân tích nhu cầu phòng sạch
Thiết lập và vận hành một phòng sạch là một yếu tố chi phí cần được tính toán. Ngoài chi phí đầu tư cho công nghệ cần thiết, chi phí này cũng bao gồm chi phí vận hành dự kiến trong tương lai. Khi thiết kế, phải xác định kích thước phòng sạch sao cho đáp ứng các yêu cầu một cách chính xác nhất có thể, không chiếm quá nhiều không gian và tài nguyên. Nếu thiết kế theo kiểu mô-đun (Clean Booth), phòng sạch có thể được mở rộng và điều chỉnh theo các yêu cầu một cách dễ dàng hơn. Cần phải ghi nhớ điều này khi lập kế hoạch nếu sản lượng sản xuất dự kiến sẽ tăng trong tương lai gần.
2. Xác định tiêu chuẩn phòng sạch của bạn
Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, phòng sạch sẽ sử dụng các cấp độ sạch khác nhau. Tiêu chuẩn ISO 14644-1 liệt kê 9 cấp độ sạch có các đặc điểm phân biệt là mật độ và kích thước hạt khác nhau. Ví dụ, đối với ngành sản xuất thực phẩm, các yêu cầu về mật độ hạt không quá nghiêm ngặt như chế biến và lưu trữ các linh kiện điện tử. Đối với phòng sạch điện tử, ngay cả những hạt nhỏ nhất cũng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Trong ngành dược phẩm, chúng ta phải áp dụng tiêu chuẩn GMP, không chỉ kiểm soát kích thước và mật độ hạt mà còn cả lượng vi khuẩn trong không khí.
3. Chọn một hệ thống thông gió phù hợp
Phụ thuộc vào các yêu cầu của cấp độ sạch tương ứng để lựa chọn hệ thống thông gió nào là hệ thống phù hợp cho phòng sạch của bạn. Trong tất cả các ứng dụng, luồng không khí phải được thiết kế để không cho các hạt lắng đọng trên các bề mặt trong phòng và loại bỏ các hạt ra bên ngoài càng nhiều càng tốt.
4. Thiết kế lối vào phòng sạch
Phòng sạch thường được thiết kế với Air lock giữa các mức độ sạch khác nhau. Những Air lock này thường có cấp độ sạch “kém hơn” và có thể khóa từ 2 phía và trang hệ thống cửa liên động. Nó được dùng để cân bằng áp suất, tránh ô nhiễm chéo và để mặc quần áo bảo hộ. Giúp ngăn chặn càng ít hạt được đưa vào phòng sạch từ bên ngoài càng tốt. Ngoài các Airlock cho nhân viên vận hành, còn có các Air lock vật liệu dùng để đưa vật liệu vào môi trường sạch.
Ngoài ra phòng đệm cũng là lựa chọn cần thiết khi thiết kế lối vào phòng sạch.
5. Chọn vật liệu phù hợp cho tường, sàn và trần nhà
Ngoài ra còn có các thông số kỹ thuật để làm sạch phòng sạch, ví dụ liên quan đến các chất làm sạch được sử dụng. Tất cả các bề mặt ngang và dọc phải dễ lau chùi và có khả năng chống lại các hóa chất sử dụng trong quá trình vận hành sản xuất.
Vì vậy vật liệu phải dễ làm sạch. Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, có thể lựa chọn các giải pháp tường cố định hoặc tường mềm có sẵn cho phòng sạch.
6. Chọn đồ nội thất phù hợp cho phòng sạch
Nội thất trong phòng sạch nên chọn các vật liệu chống bám bụi tốt. Vật liệu chống tĩnh điện là đặc biệt quan trọng trong sản xuất linh kiện điện tử. Bề mặt của đồ nội thất chỗ ngồi phải chịu mài mòn rất tốt và không được làm bằng vải. Đối với bàn, xe đẩy vận chuyển và các đồ nội thất lưu trữ khác, lớp phủ melamine, các loại nhựa và thép không gỉ là những vật liệu đã chứng minh được giá trị trong phòng sạch. Tùy thuộc vào từng mục đích sử dụng và điều kiện kinh tế mà chúng ta lựa chọn vật liệu phù hợp
Nên đặt giá trị chất lượng của đồ nội thất lên hàng đầu, khi bạn lên kế hoạch cho phòng sạch của mình. Bàn làm việc nên thiết kế để các nhân viên có chiều cao khác nhau có thể vận hành tốt. Ghế phòng sạch được thiết kế sao cho chúng ngăn chặn được sự hấp thụ của các hạt và vẫn mang lại sự thoải mái cho chỗ ngồi nhất định. Ghế được bọc hoàn toàn bằng nhựa.
7. Chọn quần áo bảo hộ phù hợp cho nhân viên vận hành
Nguy cơ ô nhiễm lớn nhất trong phòng sạch vẫn thuộc về nhân viên vận hành. Do đó điều quan trọng là cần phải lựa chọn quần áo bảo hộ lao động phù hợp. Đối với một số ứng dụng, chỉ cần áo choàng phòng sạch là đủ, những yêu cầu càng cao về cấp độ sạch của hạt thì quần áo bảo hộ càng phức tạp. Ví dụ, từ Class 1000, bắt buộc phải mặc toàn thân, khẩu trang, giày và găng tay đặc biệt cũng như kính bảo hộ. Các biện pháp mở rộng như vậy không chỉ yêu cầu Airlock mà còn cần một tủ quần áo đặc biệt. Nhân viên vận hành nên được đào tạo toàn diện về việc xử lý quần áo và tất cả các thiết bị thiết bị sử dụng trong phòng sạch.
8. Chú ý đến khả năng làm sạch và bảo trì
Việc dọn dẹp phòng sạch phải được thực hiện bởi các chuyên gia và với các dụng cụ đã được thẩm định. Tốt nhất là chúng ta nên lên kế hoạch trước các chu kỳ thường xuyên cho việc dọn dẹp và bảo trì phòng sạch, điều này phụ thuộc vào quy trình của bạn và mức độ sạch không khí.
